Mistrzostwa Polski w piłce nożnej (1920)

Mistrzostwa Polski 1920

— 1921
Szczegóły
Państwo	Polska
Organizator	PZPN
Poziom ligowy	I
Edycja	1.
Liczba zespołów	Turniej finałowy – 5 (plan.)
Termin	29 sierpnia 1920 – 31 października 1920 (plan.)
Liczba kolejek	Turniej finałowy – 8 (plan.)
Liczba meczów	Turniej finałowy – 20 (plan.)
Liczba stadionów	5 (w 5 miejscowościach)
Zwycięzca	nie wyłoniono

Mistrzostwa Polski w piłce nożnej 1920 – premierowa edycja oficjalnych rozgrywek piłkarskich, mających na celu wyłonienie – po raz pierwszy w historii – najlepszej męskiej klubowej drużyny w Polsce, organizowana przez Polski Związek Piłki Nożnej (PZPN) i prowadzona systemem mieszanym (quasi ligowym) w roku kalendarzowym 1920, jako sezonie (tzw. cyklem „wiosna-jesień”), niedokończona na skutek trwającej wojny polsko-bolszewickiej. W przeciwieństwie do wcześniejszych mistrzostw Galicji z sezonu 1913 i sezonu 1914, mistrzostwa Polski 1920 miały charakter ogólnopolski.

Poziomy rozgrywkowe w sezonie 1920
Rozgrywki	P	Nazwa
Centralne	I	Mistrzostwa Polski – nie odbyły się
Okręgowe (5 okręgów)	II	A Klasa (niedokończone)
	III	B klasa

Historia

Tło

W dniach 20–21 grudnia 1919 odbył się w Warszawie „1. zjazd 31 polskich klubów piłki nożnej” (1. Założycielskie Zgromadzenie Polskiego Związku Piłki Nożnej), podczas którego m.in. dokonano podziału kraju na 5 okręgów piłkarskich (Okręgowe Związki Piłki Nożnej): krakowski, lwowski, łódzki, poznański i warszawski, a także ogłoszono regulamin krajowych rozgrywek o mistrzostwo polskie w roku 1920, zaplanowanych do przeprowadzenia w sezonie 1920.

Regulamin pierwszej edycji mistrzostw Polski opracowali wspólnie działacze trzech klubów krakowskich: Cracovii, Wisły oraz Robotniczego KS. Według niego – jak również poczynionych na zjeździe ustaleń – ogólnokrajowe zmagania o tytuł mistrzowski miały odbyć się w cyklu „wiosna-jesień” i na dwóch szczeblach rozgrywkowych: Klasach A (występujące w nich drużyny miały walczyć o mistrzostwo Polski) oraz Klasach B (przydzielono do nich zespoły rezerw drużyn z Klasy A oraz słabsze kluby w danych okręgach). Zmagania klas A planowano przeprowadzić dwufazowo – na wiosnę rozgrywki okręgowe w pięciu grupach miały wyłonić mistrzów pięciu okręgów (krakowskiego, lwowskiego, łódzkiego, poznańskiego i warszawskiego), którzy jesienią rywalizowaliby między sobą w turnieju finałowym o tytuł mistrza Polski (systemem ligowym – „każdy z każdym, mecz i rewanż”).

Przebieg rywalizacji

Do rozgrywek pierwszej fazy mistrzostw Polski, w pięciu okręgowych klasach A, dopuszczono łącznie 19 zespołów, które dla wyłonienia mistrzów każdego okręgu miały rozegrać w sumie 58 meczów (we wszystkich okręgach planowano grać „każdy z każdym, mecz i rewanż”). Pełną fazę eliminacyjną klasy A przeprowadzono jedynie w okręgu krakowskim, w którym odbyły się wszystkie z zaplanowanych 12 spotkań. Rozgrywki zainaugurowano tam 25 kwietnia 1920, a zakończono 29 czerwca 1920, natomiast mistrzem została Cracovia^[1]. Plany w czterech pozostałych okręgach pokrzyżowała trwająca wojna polsko-bolszewicka. Zmagania w okręgu poznańskim prowadzono od 9 maja 1920, a udało się rozegrać 16 z 20 zaplanowanych pojedynków. W okręgu lwowskim walczono od 6 czerwca 1920, ale rozegrano tylko 2 z 12 meczów. W okręgach: łódzkim oraz warszawskim rozgrywek nawet nie zainaugurowano^[2]. Siłą rzeczy nie odbyła się faza finałowa mistrzostw Polski, zaplanowana na termin od 29 sierpnia 1920 do 31 października 1920 (10 serii gier).

Pierwszy mecz oficjalnych rozgrywek w Polsce odbył się 18 kwietnia 1920 w krakowskiej klasie B, a Wawel Kraków uległ w nim Cracovii II 1:3^[3]. 25 kwietnia 1920 rozegrano natomiast premierowy mecz w ramach mistrzostw Polski (w klasie A grupy krakowskiej), w którym Cracovia ograła Jutrzenkę 8:0^[4].

Klasa A

 Osobny artykuł: Okręgowe ligi polskie w piłce nożnej (1920).

Faza eliminacyjna

Tabela okręgu krakowskiego

Lp.	Drużyna	Mecze	Punkty	Bilans goli
1	Cracovia (A)	6	10	28:2
2	Wisła Kraków	6	7	13:5
3	Makkabi Kraków	6	6	5:8
4	Jutrzenka Kraków	6	1	1:32

(A) – awans do fazy finałowej mistrzostw Polski 1920.

Tabela okręgu lwowskiego

Rozgrywek nie dokończono.

Lp.	Drużyna	Mecze	Punkty	Bilans goli
1	Czarni Lwów	2	2	7:3
2	Pogoń Lwów	1	2	3:1
3	Polonia Przemyśl	1	0	0:6
4	Rewera Stanisławów	0	0	0:0

Tabela okręgu łódzkiego

Rozgrywek nie rozpoczęto.

Lp.	Drużyna	Mecze	Punkty	Bilans goli
1	Klub Turystów Łódź	0	0	0:0
2	ŁKS Łódź	0	0	0:0
3	ŁTSG Łódź	0	0	0:0
4	Szturm Łódź	0	0	0:0

Tabela okręgu poznańskiego

Rozgrywek nie dokończono.

Lp.	Drużyna	Mecze	Punkty	Bilans goli
1	Warta Poznań	7	13	30:4
2	Unia Poznań	7	9	10:17
3	Posnania Poznań	7	8	13:8
4	Pogoń Poznań	7	5	13:22
5	Ostrovia Ostrów Wlkp.	7	2	0:15

Tabela okręgu warszawskiego

Rozgrywek nie rozpoczęto.

Lp.	Drużyna	Mecze	Punkty	Bilans goli
1	Korona Warszawa	0	0	0:0
2	Polonia Warszawa	0	0	0:0

Faza finałowa

Rozgrywek nie rozpoczęto.

Lp.	Drużyna	Mecze	Punkty	Bilans goli
	Cracovia	0	0	0:0
		–	–	–:–
		–	–	–:–
		–	–	–:–
		–	–	–:–

Klasa B

 Osobny artykuł: Okręgowe ligi polskie w piłce nożnej (1920).

Tabela okręgu krakowskiego

Lp.	Drużyna	Mecze	Punkty	Bilans goli
1	Cracovia II	10	20	47:3
2	Wisła II Kraków	10	13	27:16
3	Wawel Kraków	10	9	20:21
4	Podgórze Kraków	10	9	19:29
5	Makkabi II Kraków	10	5	14:28
6	Jutrzenka II Kraków	10	4	7:37

Ciekawostka

• Co prawda nie udało się wyłonić wszystkich pięciu zespołów bezpośrednio walczących o tytuł mistrzowski, jednak ówczesna prasa miała swoje przewidywania odnośnie do składu turnieju finałowego. Przykładowo, warszawski Kurjer Polski (nr 138 z 22 maja 1920) – piórem Jerzego Grabowskiego – informował na swoich łamach „(...) Przeglądając choć pobieżnie drużyny poszczególnych okręgów i często, niestety, sądząc tylko po wynikach, należy przypuszczać, że do ostatecznych rozgrywek staną: Polonia z Warszawy, Wisła z Krakowa, Pogoń ze Lwowa, Warta z Poznania i drużyna Łódzkiego Klubu Sportowego. (...)”. Z dużą dozą prawdopodobieństwa można założyć, iż w czterech z pięciu mistrzostw okręgowych red. Grabowski typował celnie, ale nie udało mu się poprawnie przewidzieć jedynego zespołu, który oficjalnie wywalczył awans do finałowej fazy mistrzostw (czyli Cracovii)^[2].

Zobacz też

• Mistrzostwa Polski w piłce nożnej mężczyzn
• Polskie nieligowe rozgrywki w piłce nożnej

Przypisy

Bibliografia

• Gowarzewski A. i inni: Liga Polska (Encyklopedia piłkarska Fuji, tom 25). Katowice: Wydawnictwo GiA, 2000, s. 1–216. ISBN 83-88232-02-9.
• Gowarzewski A. i inni: 75 lat PZPN Księga jubileuszowa (Encyklopedia piłkarska Fuji, tom 12). Katowice: Wydawnictwo GiA, 1994, s. 1–199. ISBN 83-902751-1-2.
• Gowarzewski A. i inni: Album 80 lat PZPN (Encyklopedia piłkarska Fuji). Katowice: Wydawnictwo GiA, 2000. Brak numerów stron w książce
• Gowarzewski A. i inni: Album 90 lat PZPN (Encyklopedia piłkarska Fuji). Katowice: Wydawnictwo GiA, 2010. Brak numerów stron w książce
• Hałys J.: Polska Piłka Nożna. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1986, s. 1–995. ISBN 83-03-00804-8.

Linki zewnętrzne

• Mistrzostwa Polski w piłce nożnej 1920 na rsssf.com