Domenico Zipoli

Ten artykuł należy dopracować:
od 2017-09 → poprawić styl – powinien być encyklopedyczny.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.
Domenico Zipoli
Data i miejsce urodzenia

17 października 1688
Prato

Pochodzenie

włoskie

Data i miejsce śmierci

2 stycznia 1726
Córdoba

Instrumenty

organy

Gatunki

muzyka poważna, muzyka barokowa

Zawód

kompozytor

Multimedia w Wikimedia Commons

Domenico Zipoli (ur. 17 października 1688 w Prato, zm. 2 stycznia 1726 r. w Córdobie) – włoski kompozytor epoki baroku, jezuicki misjonarz, działający w Ameryce Południowej.

Życiorys

Od roku 1707 studiował we Florencji, prawdopodobnie uczył go tam Giovanni Maria Casini (1652-1719), naukę tę sponsorował Kosma III, Wielki Książę Toskanii. Zipoli odwiedził Neapol, gdzie pewien wpływ wywarł na niego Alessandro Scarlatti. Później celem jego podróży była Bolonia. W 1709 roku prawdopodobnie uczył go Bernardo Pasquini. Około r. 1715 Zipoli uzyskał prestiżową posadę organisty w macierzystym kościele jezuitów Del Santissimo Nome di Gesù w Rzymie.

1 lipca 1716 Zipoli wyruszył do Sewilli, a stamtąd do jezuickich misji w Ameryce Południowej (Paragwaj). Po wielu podróżach na tym kontynencie osiadł w mieście Córdobie (obecnie Argentyna). Odbył tam formację jezuicką oraz ukończył studia teologii, żeby zostać księdzem, jednak zmarł nie doczekawszy święceń z powodu braku biskupa.

Twórczość

Zipoli znany jest dziś przede wszystkim jako autor utworów na instrumenty klawiszowe (organy, klawesyn), wydanych w zbiorze Sonate d’intavolatura per organo e cimbalo (1716). Z wczesnego okresu jego twórczości znane są też dwa oratoria: San Antonio di Padova (1712) i Santa Caterina, Virgine e martire (1714).

Niedawno [kiedy?] w Chiquitos (Boliwia) odkryto niektóre z jego południowoamerykańskich utworów kościelnych: dwie msze, dwa opracowania psalmów, trzy hymny brewiarzowe, Te Deum laudamus itp. Msza skopiowana w Potosí w Boliwii w 1784 roku, a zachowana w Sucre (Boliwia), wydaje się lokalną kompilacją opartą na dwóch innych mszach. Jego muzyka dramatyczna, w tym dwa kompletne oratoria i fragmenty trzeciego, w większości zaginęły. Domenico Zipoli jest przypuszczalnie autorem trzech fragmentów „opery misyjnej” San Ignacio de Loyola, którą skompilował Martin Schmid w Chiquitos wiele lat po tym, jak Zipoli zmarł. Zachowała się ona prawie w komplecie w źródłach lokalnych.

Posłuchaj

(audio)
(info)
Gawot b-moll
(info)
Largo b-moll
Problem ze ściągnięciem pliku? Zobacz pomoc.


Linki zewnętrzne

  • ISNI: 0000000081307039
  • VIAF: 51877143
  • LCCN: n81133949
  • GND: 119239868
  • NDL: 01181225
  • LIBRIS: mkz11h351xg17kn
  • BnF: 139014296
  • SUDOC: 033123322
  • SBN: CFIV149312
  • NLA: 35722574
  • NKC: jn19990009443
  • BNE: XX1579828
  • NTA: 09744863X
  • BIBSYS: 5026983
  • CiNii: DA09747945
  • Open Library: OL5080537A
  • PLWABN: 9810590068005606
  • NUKAT: n2009126539
  • J9U: 987007283531805171
  • PTBNP: 980822
  • LNB: 000015610
  • NSK: 000095133
  • BNA: 000021643
  • CONOR: 67939683
  • LIH: LNB:Lsv;=CF
  • RISM: people/30004431